فرش های ایرانی در میان فرش های شرقی در سراسر جهان بسیار مشهور هستند. مرغوبترین فرشهای ایرانی معمولاً فرشهای ایرانی بافته شده توسط ایرانیان است. فرش های ایرانی از قدیم تا کنون طرح های بسیار متنوع و زیادی دارد.
این فرش ها تبحر و هنر ایرانیان را در هنر سنتی خود در انتخاب مواد ، تکنیک های گره زدن و ایجاد الگوها و طرح ها نشان می دهند. من شما را به مطالعه این مقاله با عنوان های نقشه ی لچک و ترنج فرش های ایرانی دعوت می کنم تا با فرهنگ و هنر ایرانیان بیشتر آشنا شوید.
قدمت فرش و قالی های ایرانی به 2500 سال قبل برمی گردد. ایرانیان نخستین بافندگان فرش در تمدن قدیم بوده اند. فرش های ایرانی بافت قوی و مقاومی دارند که می توان از آنها به چند منظور در خانه و محل های دیگر نیز استفاده کرد.
فرش های ماشینی ایرانی در شهرک های صنعتی بزرگ توسط پیشرفته ترین ماشین ها تولید می شود و فرش های دستبافت ایرانی در شهر و روستاهای مختلف ایران توسط بافندگان، که این بافندگان عمدتاً زنان هستند،، بافته می شود.
قدیمی ترین فرش های دستبافت و قدیمی ترین فرش های ماشینی جهان در ایران تولید شده اند که طرح و نقش این فرش ها بازتاب تاریخ و هنر ایرانیان است. فرش های دستبافت اغلب در شهرهای مرکزی ایران مثل تبریز، کرمان، مشهد، کاشان، قم، اصفهان و نائین بافته می شوند و عمده ی فرش های ماشینی نیز در کاشان تولید می شوند.
فرش های اصیل ایرانی و فرش های ماشینی در استفاده از تکنیک های خاص و مواد و الیاف باکیفیت، رنگ و نقشه های متنوع و زیبا، شناخته شده اند. فرش های ماشینی که در ایران تولید می شوند، نقشه های از قبل طراحی شده دارند و توسط کامپیوتر اجرا می شود.
فرش های دست بافت هم طبق نقشه ها و الگوهایی که بافندگان در مقابلشان قرار می دهند بافته می شوند، ولی برخی از این فرش های دستبافت به صورت ذهنی و بدون نقشه از پیش طراحی شده، بافته می شوند.
فرشها و قالی های ایرانی که توسط قبایل عشایر ایرانی بافته می شوند و با استفاده از آنها می توان به طور کل در فضای داخلی خانه تاثیر گذاشت و زیبایی خانه و فضای شما را دو چندان کنند. فرش و گلیم های ایرانی می توانند با رنگ روشن و الگوی خیره کننده خود، هنر ایرانی را به خانه شما بیاورند.
یکی از نقشه های پرکاربرد و اصیل فرش های دستبافت و ماشینی ایرانی، ترنج لچک می باشد. ترنج به معنی میوه بالنگ است. طرح ترنج در فرش کاملاً واضح است و یکی از طرح های عمده و برجسته ی فرش می باشد و زیبایی خاصی به فرش می بخشد. ترنج دقیقاً در وسط فرش و به شکل دایره ای ، بیضی یا نواری قرار گرفته و فضای خاصی از فرش را می پوشاند.
لچک به معنای گوشه است و این طرح در گوشه و حاشیه ی اغلب فرش های ایرانی به صورت مثلثی شکل قرار دارد. طرح ترنج نیز از طرح هایی است که هم می تواند در فرش با لچک باشد و یا بدون لچک در فرش طراحی شده باشد. ترنج در دو طرح دایره یا بیضی هستش و از خطوط و نقوش تعددی تشکیل می شود و در مرکز فرش قرار دارد.
به چه فرش هایی لچک ترنج می گوییم؟
به فرش هایی که هر دو نقش لچک و ترنج را دارند، لچک ترنج می گویند، البته فرش هایی هم هستن که تنها یکی از این دو نقش ها را دارند. طرح پرطرفدار لچک ترنج در رنگ، ابعاد و تراکم های متنوعی بافته می شوند.
اگر شما قصد خرید این نوع فرش ها را دارید، می توانید برای مشاهده ی نمونه های بیشتر آن به سایت فروش انلاین ما سربزنید. منشأ و قدمت طرح لچک ترنج به طرح های گلستان و طرح های باغ در فرش های ایرانی برمی گردد.
برخی معتقدند که ریشه این طرح ابتدا در جلد قرآنها و کتابهای نفیس بوده است. طراحان فرش با رعایت اصول و قواعد مربوطه، الگوهای فرش ایران را در نظر گرفته و آن را به کار گرفته اند. طرح لچک ترنج طرحی معروف ، زیبا و بسیار سنتی در فرش های ایرانی است.
از زمان مکتب شاه عباسی در مناطق مختلف ایران تقاضای زیادی برای قالی بافی دارد. طرح لچک در چهار گوشه ی فرش قرار گرفته اند. و اگر همراه با این طرح های لچک، در قسمت مرکزی فرش نیز طرح ترنج قرار داشته باشد، به این طرح لچک ترنج گفته می شود.
همانطور که به آن اشاره کردیم طرح گرد واقع در مرکز فرش ، ترنج نامیده می شود. اندازه و معنای آن کل الگوی فرش را تحت تاثیرقرار می دهد. معنی لغوی ترنج میوه ای از مرکبات بنام بالنگ است. ترنج یکی از برجسته ترین عناصر در طرح لچک ترنج است.
در حقیقت ، الگوهایی از نقوش ختایی و اسلیمی در فضای خاص ترنج قرار دارند. بنابراین ، بافندگان با استفاده از این الگوها ، قسمت حاشیه ی فرش را از قسمت ترنج جدا می کنند. رنگ ها در ترنج مانند یک مدال مرکزی یا قاب در قلب فرش برجسته می شوند.
طرح لچک ترنج در هر نوع فرش و قالی می توان آن ها را به عنوان نقشه های اصلی به کار برد. فرقی نمی کند که آن فرش از چه نوع الیافی و موادی بافته شده باشد و در چه ابعاد و تراکمی تولید می شود. فرشهای ایرانی ارتباطی را بین تولیدکنندگان و خواسته ها ، اعتقادات و نیازهای آنها ایجاد می کند.
نقشه ی فرش های ایرانی همچنین نشان دهنده شرایط زندگی و وضعیت فرهنگی ایرانیان ، و همچنین شرایط آب و هوایی منطقه ، منابع گیاه شناسی و شرایط جغرافیایی است.
طرح ها و نقوش فرش های ایرانی از طبیعت ، تاریخ و افسانه ها الهام گرفته شده است. در واقع ریشه ی قالی بافی را باید در زندگی عشایری جستجو کرد که از آنجا به روستاها و شهرها راه پیدا کرده است. عشایر از پشم دام و رنگهای ساخته شده از گیاهان یا منابع معدنی مختلف استفاده می کنند.
در نتیجه باید بگوییم که فرش ها طبق هر نقشه ای در هر منطقه ای که بافته می شوند، آن نقشه بیانگر نوع و سبک زندگی آن منطقه هستند و هر نقشه ای بیشتر مختص همان منطقه ای میباشد که فرش در آنجا بافته می شود. فرش های ایرانی در تراکم و حجم بسیار بالایی بافته می شوند و به اکثر کشور های دنیا صادر می شود.
