می‌توان گفت فرش ایرانی ماشینی قدمتی پنجاه ساله دارد. تولید فرش ماشینی در اوایل دهه‌ی پنجاه به تدریج مورد استقبال مردم قرار گرفت و جزو یکی از فرش‌های محبوب ایرانیان شد. انواع فرش ماشینی در کشور ایران در مدل و سبک‌های بسیار متنوعی تولید می‌شود. از فرش اکریلیک گرفته تا پلی استر و بی سی اف. در این مقاله به معرفی انواع فرش ماشینی جدید، نحوه‌ی تولید آن‌ها، مزایا و معایب هر کدام خواهیم پرداخت. در صورت تمایل می‌توانید دیگر مقالات ما با موضوع بهترین نخ در فرش ماشینی کدام است؟ را نیز مطالعه فرمایید.
انواع فرش های ماشینی
تولید انواع فرش ماشینی جدید به علت تفاوت در الیاف، تراکم، تعداد شانه، طرح و نقشه متفاوت است. همانطور که می‌دانید هرچه تراکم فرش بالاتر باشد فرش با کیفیت تری خواهیم داشت. از این رو فرش ماشینی دارای تراکم متنوعی است که در زیر نام برده شده اند:
- فرش 500 شانه
- فرش 700 شانه
- فرش 1000 شانه
- فرش 1050 شانه
- فرش 1200 شانه
- فرش 1250 شانه
- فرش 1500 شانه
- فرش 1600 شانه
تولید فرش‌های ماشینی در ایران
بهترین و معروف ترین انواع فرش ماشینی که در کشور ایران تولید می‌شوند، فرش های ماشینی تولید شده با نخ اکریلیک هستند. با ورود اولین دستگاه های تولید فرش‌های ماشینی در ایران در دهه 40 و 50 تولیدات فرش بیشتر با نخ‌های بی سی اف بافته می‌شد، ولی رفته رفته با ورود دستگاه‌هایی با تکنولوژی بروزتر و جدیدتر، این نوع نخ‌ها جای خود را به نخ‌های اکریلیک برای بافت فرش‌های کلاسیک در شانه و تراکم‌های مختلف دادند.
چند نوع فرش داریم؟
نخ به کار رفته شده در انواع طرح فرش ماشینی به دو نوع الیاف طبیعی و الیاف مصنوعی تقسیم می شود. الیاف طبیعی بیشتر برای تولید فرش‌های گران قیمت و دستباف استفاده می‌شوند. اما امروزه تولید کنندگان فرش، با توجه به نیاز خریداران به فرش‌هایی با قیمت مناسب تر، اقدام به تولید فرش‌هایی با ترکیب الیاف طبیعی و مصنوعی، جهت عرضه‌ی فرش‌های مقرون به صرفه تر نموده‌اند.
الیاف مصنوعی که درصد بیشتری از الیاف فرش‌های ماشینی را تشکیل می دهد شامل دو نوع است:
- پلی استر(ابریشم مصنوعی)
- پلی پروپلین
- اکریلیک
- ترک
- ورجین
- بی سی اف
- جوت
- ویسکوز
فرش های معروف ایرانی ماشینی کدامند؟
فرش‌های بافته شده توسط الیاف مصنوعی با توجه به روند تولید آن‌ها در نساجی و کاربرد آن‌ها نیز به سه نوع تقسیم می‌شوند:
- فرش اکرولیک
- فرش پلی استر
- فرش بی سی اف
1 : فرش ماشینی اکریلیک
یکی از محبوب ترین فرش‌های موجود در کشور ایران فرش های ماشینی تولید شده با نخ اکریلیک هستند که جایگاه ویژه ای در بین خریداران کلاسیک پسند دارند. البته به غیر از تولید فرش کلاسیک بعضی از کارخانه‌ها و برندهای تولید کننده جدیدترین مدل فرش ماشینی ، از نخ اکریلیک برای بافت فرش های فانتزی نیز استفاده میکنند . فرش‌های اکلریلیک دارای مزایا و معایبی هستند که در ادامه بیان می‌کنیم :
مزایای فرش‌های اکریلیک
- کیفیت بافت بالا
- مقاوم در برابر حرارت، نورآفتاب، ساییدگی
- قابل شستشو
- عدم پرزدهی
- لطافت و نرمی
- حجیم بودن
- طول عمر زیاد
- جذب حداقلی رطوبت، چربی، گردو غبار
معایب فرش‌های اکریلیک
- قیمت بالا
- اشتعال زا
- عدم سازگاری با چرخه‌ی طبیعت
- ایجاد حساسیت در صورت عدم هیت ست
- سازگاری تنها با شوینده‌های صنعتی
2 : فرش ماشینی پلی استر
نوع دیگری از فرش، فرش‌های تولید شده با الیاف مصنوعی پلی استر هستند. در ایران فرش پلی استر بیشتر با نام فرش ابریشم گونه معرفی و شناخته می‌شود. نخ‌های پلی استر بیشتر در بافت فرش فانتزی و مدرن کاربرد دارند. یکی از دلایل استفاده از نخ پلی استر برای بافت فرش های فانتزی قیمت آن است . عمده استفاده از فرش های فانتزی در خانواده های ایرانی برای مکان هایی است که رفت و امد کمتری دارد مثل اتاق خواب ها.
اکثر خانواده‌ها سعی میکنند برای فرش اتاق خواب کمتر هزینه کنند و بیشتر بودجه خود را برای خرید فرش پذیرایی صرف کنند. از طرفی فرشی خریداری کنند تا زیبایی خاص و منحصر به فرد خود را هم داشته باشد. به همین خاطر است که شرکت ها و برندهای تولید کننده فرش ماشینی برای بافت فرش های فانتزی بیشتر از نخ های پلی استر استفاده میکنند تا اکریلیک. در صورت تمایل می‌توانید دیگر مقاله ما با موضوع عمر مفید فرش پلی استر را مطالعه فرمایید.
مزایا فرش پلی استر
- وزن سبک
- نرم و لطیف
- ضد حساسیت
- جذب پایین رطوبت
- عدم پرزدهی
- ظاهر براق و درخشان
معایب فرش پلی استر
- عدم مقاومت در برابر حرارت
- طول عمر کمتر نسبت به اکریلیک
- ضخامت فرش های پلی استر معمولا کمتر از اکریلیک است
3 : فرش ماشینی بی سی اف
بعد از نخ پلی استر، بیشترین کاربرد را در بافت فرش فانتزی الیاف و نخ بی سی اف دارد، در حال حاظر ارزان‌ترین فرش ماشینی در کشور ایران، بعد از گلیم فرش‌ها، فرش‌های بافته شده با نخ بی سی اف هستند. به دلیل اینکه اولاَ مواد اولیه و نخ بی سی اف به نسبت سایر نخ‌ها ارزان‌تر هستند و دوماَ معمولا فرش‌های بی سی اف در شانه و تراکم‌های پایین تولید می‌شوند ( بالاترین شانه فرش بی سی اف 500 شانه است.)
مزایا فرش پلی استر
- قیمت ارزان
- عدم پرزدهی
معایب فرش پلی استر
- طول عمر کمتر نسبت به سایر نخ ها
- شستشوی سخت
- شانه و تراکم پایین
سخن پایانی
در این سال‌ها چندین کارخانه‌ی بزرگ فرش ماشینی تولیدات خود را روانه‌ی بازار داخلی کردند و همان گونه که گفته شد، به دلیل قیمت مناسب و شباهت زیاد به فرش دستباف به خوبی مورد استقبال قرار گرفته اند. فرش ماشینی با فناوری‌های مختلف، جنس‌های مختلف و با شانه و تراکم‌های متنوعی تولید می‌شوند.
در این مقاله سعی شده در مورد نام انواع فرش‌های ماشینی تولید شده در کشور این توضیحاتی داده شود هر کدام از این فرش های مزایا و معایب مخصوص به خود را دارند و نمی‌توان گفت کدام نوع از انواع فرش ماشینی از دیگر برتر است و این خریداران فرش هستند که باید متناسب با فضایی که قرار است فرش را استفاده کنند، انتخاب کنند چه نوع فرشی با چه شانه و تراکمی برای آن‌ها مفید است.
